“Voorkomen is beter dan genezen” , maar als er toch een ongelukje gebeurd kunt u maar beter voorbereid zijn. Een goede EHBO-kit is een eenmalige aanschaf ! Daarnaast is het bekijken van de video Avian First Aid (in het Engels) een must voor alle vogel-liefhebbers.
Wonden
Wonden bij vogels kunnen op allerlei manieren ontstaan zoals gaasverwondingen, ongeschikte speeltjes, vechten met andere vogels of andere trauma’s.
Behandel wonden niet met zalven of sprays zonder met uw dierenarts te overleggen.
Schoonspoelen en afdekken van een wond met een schone doek mag wel bijvoorbeeld bij een bloeding.
Vervoer uw vogel zo mogelijk in zijn eigen kooi. Om hem rustig te houden en om tocht tegen te gaan, kunt u de kooi afdekken met doeken. In het donker zijn vogels vaak rustiger. De kooi moet wel kunnen ventileren, zeker op warmere dagen.
Bloedingen
Bij vogels komen bloedingen van veer, nagel en snavel het meeste voor.
Soms wordt bij het nagels knippen per ongeluk in het leven geknipt. Dit kan vrij heftig bloeden. De enige methode om te stelpen is door druk op het stompje uit te oefenen liefst met een hygienisch schoon doekje. Meestal stopt het bloeden binnen 15 minuten. Is de bloeding niet te stelpen dan moeten de bloedvaatjes soms dichtgeschroeid worden bij de dierenarts.
Als een veer in de groeifase (bloedpen) breekt of afgebeten wordt, zal dit heftig bloeden!
Door de schacht lopen bloedvaten die te groot zijn om zomaar dicht te stollen. Een vogel kan hieruit zelfs doodbloeden. U moet daarom direct ingrijpen. Door de veer aan de basis tussen uw vingers dicht te drukken kunt u het bloedverlies beperken op uw weg naar de dierenarts. Ook kan het helpen de bloedende stomp in wat meel of bloem te dopen. Dit zal een alternatieve korst vormen, en geeft wat tijd voor de definitieve oplossing.
De behandeling bestaat bestaat uit het uittrekken van de gehele veer.
Snavelverwondingen zijn altijd een spoedgeval. Los van het bloedverlies is het belangrijk zo snel mogelijk deskundige hulp in te roepen. De kans dat de snavel nog te repareren valt en ook volledig zal genezen is dan het grootst.
Ringverwondingen
Vogels met open voetringen kunnen vast komen te zitten met de ring, zeker als de twee uiteinden ver uit elkaar staan. Als een vogel klem komt te zitten in een speeltje of in het gaas kunnen ernstige verwondingen ontstaan bij hun pogingen om los te komen. Een bezoek aan een dierenarts is verstandig om te zien wat de verwondingen precies zijn. Deze kunnen variëren van een lichte kneuzing tot botbreuken.
Dichte ringen kunnen ook problemen geven. Jonge vogels die geringd worden met een te kleine ring zullen uit de ring groeien. De geringde poot zal onder de druk insnoeren en afwijkend uitgroeien. Controleer regelmatig en laat de ring, indien nodig, op tijd verwijderen. Dit is een stuk moeilijker als de poot er al ‘omheen’ gegroeid is.
Ook volwassen vogels kunnen problemen krijgen, bijvoorbeeld als zich veel vuil of huidschilfers onder de ring ophopen. De voet kan afsterven door gebrek aan bloedtoevoer. Controleer regelmatig of de ring nog vrij kan draaien rond de poot. Grote papegaaien kunnen wat zwakkere ringen samenknijpen met de snavel en zo voor afknelling zorgen.
Bij knellende ringen is het belangrijk zo snel mogelijk een dierenarts te bezoeken omdat de poot onder de ring zal afsterven.
Bij ondeskundig verwijderen van de ring kan de poot gemakkelijk breken! Meestal is het nodig de vogel onder narcose te brengen om de ring veilig te kunnen verwijderen.
Verbrandingen
Een ongeluk zit in een klein hoekje! Vogels zijn vaak erg nieuwsgierig. Als zij los door het huis vliegen, kunnen hete pannen, kookplaten of koppen thee zorgen voor brandwonden.
Koelen is belangrijk, maar zorg ook dat de vogel niet te koud wordt! Minimaal 10 minuten met lauw-koud zacht stromend water spoelen. Zoek snel een dierenarts, het is bijna altijd nodig met een antibioticabehandeling te beginnen. Verbrande huid is namelijk erg gevoelig voor bacteriën en en raakt snel ontstoken. Indien er blaren zijn ontstaan, prik ze dan niet door maar laat het zo! Liever geen huis-, tuin- en keukenmiddeltjes gebruiken op brandwonden maar deskundige hulp zoeken.
De meest voorkomende verbrandingen bij vogels komen voor bij jongen die met pap gevoerd worden. Bij te hete pap kunnen kropverbrandingen ontstaan. Vaak is dit niet meteen duidelijk, de krop kan gezwollen zijn, en de huid eroverheen rood. Er kan na een paar dagen een korst op de huid over de krop komen.
Bij een dergelijke ernstige verbranding valt er vaak een gat in de krop. Het opgenomen voer lekt dan zo uit de krop naar buiten toe. Zo’n fistel zal door een operatie gesloten moeten worden!
Als u denkt dat uw vogel een kropverbranding heeft, zoek dan zo snel mogelijk contact met de dierenarts. Haal de korst niet van de borst af!
Breuken
Vogels breken hun botten relatief gemakkelijk omdat deze hol zijn. Een bekende situatie is na ondeskundig / verkeerd kortwieken. Als de vogel aan één kant gekortwiekt is, of als er erg veel veren zijn weggeknipt kan hij niet meer vliegen en is uit balans waardoor hij erg ongelukkig terecht kan komen.
Laat een vogel dus altijd door een deskundige op de juiste manier kortwieken en houdt hem de eerste paar dagen extra in de gaten zodat de vogel tijd krijgt om te wennen aan zijn ‘nieuwe vleugels’.
Bij een vogel die tegen iets aan is gevlogen of op de grond is geklapt kunnen verschillende botten gebroken zijn. Zowel in de vleugels, poten of borstbeen. Het is daarom verstandig een dierenarts te bezoeken. Houd de vogel onderweg in een klein, donker vervoersverblijf. Zo zal hij het rustigst blijven en de minste kans hebben zich verder te verwonden.
bron : Vogelziekenhuis.nl